หลักสูตรจิตวิทยาประยุกต์ (ปรับปรุงใหม่)

การกลับมามองตัวเองและคนรอบข้างอีกครั้ง คือทางออกสำหรับสังคมที่เปลี่ยนแปลง

บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ชวนมาทำความรู้จักกับหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขาจิตวิทยาประยุกต์ที่ปรับปรุงใหม่ รวบรวมศาสตร์ของจิตวิทยาทั้ง 5 แขนงเข้าด้วยกันอย่างครบครันและรอบด้าน จากอาจารย์ประจำสาขาวิชาทั้ง 3 ท่าน และนิสิตปัจจุบันที่ให้ภาพบรรยากาศในห้องเรียนที่ชัดเจน

แล้วจะรู้ว่า ทำไมเราควรตัดสินใจเรียนปริญญาโท “จิตวิทยาประยุกต์” ที่ มศว

.............................................................................................

จิตวิทยาประยุกต์ หรือนี่อาจเป็นคำตอบของความสุขที่คืนกลับมา

ในสังคมที่มีความเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว วิถีชีวิตของผู้คนเริ่มเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เมื่อความสะดวกสบายเพียงร่างกายอาจไม่เติมเต็มทางจิตใจ

“มีช่วงนึงที่เราสนใจกายภาพมากขึ้น เด็กจะไปเรียนวิศวกรรม สถาปัตยกรรมแต่พอวันนี้ที่ทุกอย่างมันfulfill มีเทคโนโลยีเต็มที่แล้ว แต่เอ๊ะ ทำไมเราถึงเหนื่อย เหนื่อยกว่าที่เป็นอยู่ เราอาจจะต้องย้อนกลับมามองตัวเรา มาดูคนข้างๆ เรามากขึ้น”

ผศ.ดร.อมราพร สุรการ ประธานหลักสูตร ศศ.ม.จิตวิทยาประยุกต์ และอาจารย์ประจำหลักสูตรจิตวิทยาประยุกต์ตั้งคำถามกับปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น และเริ่มหาคำตอบ “อาจารย์ก็เลยคิดว่าวิถีใหม่ของผู้คนอาจจะถูกตัดขาดจากกันด้วยเทคโนโลยี การเดินทางหรือโรคอุบัติใหม่ อย่าง covid19 จะพบว่าเราห่างกันมากเลย เพราะฉะนั้นเราต้องหาวิธีกลับมาหาตัวเองและเยียวยาตัวเอง หรือยังได้สัมผัสกับผู้คนซึ่งเป็นคนใกล้ตัวเราช่วยเหลือและเห็นความสำคัญของคนใกล้ตัว อาจารย์คิดว่าตรงนี้จิตวิทยาจะยังช่วยได้ เรายังเข้าใจกันถึงแม้เราจะห่างกัน” อ.อมราพรกล่าว

 

นอกจากนี้สังคมที่ความวุ่นวาย ทำคนว้าวุ่นจากการรับข่าวสารที่ท่วมท้นจนไม่มีพื้นที่เหลือให้ได้เข้าใจตัวเอง

เป็นอีกเหตุหนึ่งที่ต้องรีบดึงตัวเองกลับมา

“คนรุ่นใหม่มีความสนใจกับความเป็นตัวเอง อยากอยู่กับตัวเองและสนใจศาสตร์ของความเป็นคนมากขึ้น” ผศ.ดร.ชัยยุทธ กลีบบัว อธิบายต่ออีกว่าศาสตร์ของจิตวิทยาประยุกต์จะเข้ามาช่วยทำให้อยู่กับตัวเองมากขึ้น ลดความ toxic ที่เราได้รับจากสังคมและสิ่งแวดล้อม และเข้ามาตอบโจทย์ความต้องการของคนรุ่นใหม่ ทำให้เราเข้าใจตัวเองและเข้าใจในความเป็นเพื่อนมนุษย์ได้รอบด้านมากขึ้น

แล้วจิตวิทยาประยุกต์คืออะไร

อ.อมราพรให้มุมมองต่อนิยามของจิตวิทยาประยุกต์ว่า เป็นการศึกษาเกี่ยวกับจิตใจและเข้าใจพฤติกรรมของผู้คน สามารถนำไปใช้ประยุกต์ในการทำงานได้กับหลากหลายบริบท ในพื้นที่อย่างโรงเรียน สถานที่ทำงานต่างๆ หรือในด้านของสุขภาพ กีฬาหรือชุมชนก็ใช้ได้”

ส่วนทางด้านของ ดร.สิทธิพร ครามานนท์ มีมุมมองว่าจิตวิทยาประยุกต์คือ “การนำความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรมของมนุษย์ไปอธิบาย ทำนายหรือควบคุมกับบริบทของผู้คน” ตราบที่เรายังต้องปฏิสัมพันธ์กับผู้คนที่ตั้งต้นตั้งแต่ตัวเอง จิตวิทยาจึงเป็นเรื่องที่น่าเรียนรู้

 

• หลักสูตรจิตวิทยาประยุกต์เรียนเกี่ยวกับอะไร

          เนื้อหาของหลักสูตรจิตวิทยาประยุกต์มีตั้งแต่ขั้นพื้นฐานที่จะปูพื้นให้กับผู้ที่สนใจในจิตวิทยา ทั้งจิตวิทยาพื้นฐานและในเฉพาะทางด้านต่าง ๆ โดยสามารถแบ่งเนื้อหาการเรียนออกเป็น 2 กลุ่ม โดยกลุ่มแรกจะเป็นเนื้อหาทางจิตวิทยา ทั้งทฤษฎีทางจิตวิทยาองค์การ จิตวิทยาการปรึกษา จิตวิทยาสุขภาพ และอื่นๆ การวัดประเมินทางจิตวิทยาและการฝึกงาน กลุ่มที่ 2 จะเป็นกลุ่มของระเบียบวิธีวิจัยและสถิติ

 

• หลักสูตรจิตวิทยาประยุกต์ฉบับอัพเกรด ที่ความโดดเด่นและแตกต่าง

          เมื่อหลักสูตรนี้เปิดสอนมาระยะเวลาหนึ่ง เริ่มมีความชัดเจนและเข้าใจความต้องการของผู้ที่มาเรียน จิตวิทยาประยุกต์มากขึ้น จากเดิมที่จิตวิทยาประยุกต์แบ่งออกเป็น 5 แขนง คือ จิตวิทยาการปรึกษา จิตวิทยาชุมชน จิตวิทยาการเรียนรู้ จิตวิทยาสุขภาพ และจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ แต่หลักสูตรใหม่นั้น ได้มีการปรับเปลี่ยนเพื่อให้รองรับกับความเปลี่ยนแปลงของโลกที่ก้าวไปอย่างรวดเร็ว เพื่อให้ได้หลักสูตรที่ครบถ้วน ไม่แบ่งแยก ส่งผลให้ได้ประโยชน์จากจิตวิทยาประยุกต์ที่สมบูรณ์แบบมากยิ่งขึ้น

          “เพราะเรามีทั้งอาจารย์จิตวิทยา อาจารย์พฤติกรรมศาสตร์ อาจารย์ด้านวิธีวิจัย (methodology) อันนี้เป็นความแข็งแรงที่ทำให้เราต่างจากที่อื่น หลักสูตรปริญญาโทที่นิสิตต้องเข้าใจหลักการวิจัย หลักการคิดวิเคราะห์ต่าง ๆ รวมถึงการฝึกปฏิบัติจริง และเอาไปใช้ในชีวิตจริงได้ด้วย” อ.อมราพรอธิบาย

          ทางด้าน อ.สิทธิพร ยังเพิ่มเติมว่า “เรานำจิตวิทยาในแต่ละแขนงมาบูรณาการร่วมกัน เพื่อให้ผู้เรียนได้มีโอกาสเลือกเรียนได้โดยไม่จำกัดกลุ่มวิชา ซึ่งจะทำให้ผู้เรียนนั้นมีองค์ความรู้ที่หลากหลาย สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในหลากหลายบริบท”

           “ที่นี่เราจะเน้นสอนเรื่องการประยุกต์ใช้จิตวิทยาเป็นหลักครับ เราจะนำองค์ความรู้ที่เราได้เรียนจากทฤษฎีในจิตวิทยาต่างๆ นำมาประยุกต์ใช้จริงๆ” เสียงสนับสนุนจาก อ.ชัยยุทธ

บรรยากาศการเรียนและความประทับใจของนิสิตที่ปัจจุบัน

          การเรียนการสอนที่มีทั้งการเรียนทฤษฎีควบคู่ไปกับการแลกเปลี่ยนการเรียนรู้กันระหว่างอาจารย์และผู้เรียนรวมไปถึงการได้ฝึกปฏิบัติจริงทั้งในและนอกห้องเรียนสร้างการเรียนรู้ที่หลากหลาย โดยนิสิตที่เรียนในหลักสูตรจิตวิทยาประยุกต์มีความประทับใจทั้งในด้านของการเรียนการสอนและสังคมที่ดีสะท้อนผ่านเสียงของนิสิตชั้นปีที่ 2 ที่ร่วมกันแชร์บรรยากาศในห้องเรียน อย่าง วิรินญา แสงธรรมชัย ที่เล่าว่า “เรามีการซัพพอร์ตกันในด้านของการเป็นรุ่นพี่รุ่นน้อง มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในเชิงวิชาการระหว่างกัน ในส่วนนี้เป็นส่วนที่ทำให้เรารู้สึกว่าเราอุ่นใจค่ะ” ทางด้านณัฐพร เจนสมุทร์ กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า “เราไม่ได้สนับสนุนกันแค่เรื่องของการเรียน แต่เรายังสนับสนุนกันในชีวิตประจำวัน ใครที่สามารถช่วยเหลืออะไรกันได้ เราก็ดูแลใจกัน รวมไปถึงอาจารย์ท่านก็มีความเป็นห่วงเป็นใยค่ะ ทุกครั้งที่เข้าไปในห้องเรียนก็ทราบเลยว่าอาจารย์ทุก ๆ ท่านทุ่มเทกับพวกเราถึงแม้ว่าเราจะเจอกันแค่อาทิตย์ละครั้งหรือว่า 2 ครั้ง แต่ทุกครั้งที่เจอก็อบอุ่นใจเสมอเลยค่ะ” และกิรณา ธนะนรชัย ยังเสริมว่า “เป็นอารมณ์เหมือนเราไม่ได้มาเรียนคนเดียวค่ะ แต่เรามาเรียนแบบพร้อมสู้ไปด้วยกัน สนับสนุนกันและกันค่ะ”  เสียงของผู้เรียนที่ให้ภาพบรรยากาศการเรียนรู้ที่เข้มข้นและอบอุ่นไปพร้อมกัน

 

 

อนาคตที่สดใสของนิสิตที่สำเร็จการศึกษาไปแล้ว

          ด้วยนิสิตที่เข้ามาเรียนส่วนใหญ่มักมีอาชีพหลักกันอยู่แล้ว ทั้งสายงานทางตรงอย่างนักจิตวิทยา งานทรัพยากรบุคคล (HR) ในองค์กร หรืองานอิสระอย่างนักจิตวิทยาการให้คำปรึกษา ที่ส่วนมากจะช่วยให้เกิดการเติบโตบนเส้นทางของอาชีพมากขึ้น มีการเลื่อนระดับเป็นหัวหน้า หรือได้รับตำแหน่งที่สูงกว่า “อาจารย์เชื่อว่าผู้เรียนทุกคนเข้ามาจะมีการเติบโตทางอาชีพ ในทางจิตวิทยาของเราเมื่อคุณเป็นหัวหน้าคนหรือว่าคุณอยู่ในตำแหน่งสูงขึ้นการบริหารคนหรือการจูงใจคน ทำให้งานราบรื่น จิตวิทยาประยุกต์ก็น่าจะเป็นคำตอบให้ได้ครับ มุมมองการคิดของนิสิตที่เข้ามาในแต่ละรุ่นที่เห็นเปลี่ยนชัด ก็คือการมีมุมมองที่หลากหลายมากขึ้น มองรอบด้านไม่มองแต่เฉพาะเลนส์ของตัวเอง เค้ามองในเลนส์ของผู้อื่นมากขึ้น มีความเห็นอกเห็นใจมากขึ้น มีความเมตตากับตัวเองมากขึ้น เข้าใจผู้อื่นมากขึ้นครับ ตรงนี้เห็นได้ชัดมากครับ” เสียงจาก อ.ชัยยุทธ ที่พ้องกันกับเสียงของ อ.อ.อมราพรว่า “เคยมีนิสิตที่สามารถนำรายละเอียดบางวิชาไปต่อยอดการทำงาน ซึ่งเห็นได้ชัดเลยในเรื่องของความสามารถในการเขียนโครงการในการประเมินโครงการทางด้านสุขภาพจิตหรือทางด้านจิตวิทยา เค้ารู้สึกว่าเค้าใจฟูในที่ทำงาน ได้รับการยกย่องว่า เนี่ยแหละ ที่จบมาทำดีมาก เก่งมาก นิสิตก็มาเล่าว่าหนูใจฟูมากค่ะอาจารย์” นับเป็นเสียงสะท้อนกลับมาอย่างภาคภูมิใจของศิษย์เก่าที่ได้นำองค์ความรู้ไปใช้ทั้งกับเส้นทางสายอาชีพที่ตนเลือก

• สำหรับว่าที่นิสิตใหม่... เตรียมตัวอย่างไรดี

          เพราะเส้นทางสายบัณฑิตศึกษาไม่ได้โดยด้วยกลีบกุหลาบ ที่จะราบเรียบจนจบการศึกษา การเตรียมความพร้อมจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ เริ่มต้นที่ เตรียมเวลา “เวลาเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากหลักสูตรของเราจะเปิดสอนในวันหยุด เสาร์-อาทิตย์ ผู้สนใจมาเรียนต้องเข้ามาเรียนในช่วงวันหยุดและส่วนมากทุกคนจะมีงานประจำกันที่ทำงานกันวันจันทร์-ศุกร์ เพราะฉะนั้นเวลาจึงเป็นสิ่งสำคัญครับเพราะต้องแบ่งเวลาในการทำงาน แบ่งเวลาในการเรียนแล้วก็แบ่งเวลาในการพักผ่อนเพื่อทำให้สมดุลของชีวิตของเรามีความสุขครับ”เสียงจากผู้สอน อ.ชัยยุทธเริ่มต้นให้เตรียมเวลาก่อนอันดับแรก นอกจากนี้เมื่อเตรียมเคลียร์ตารางงาน ทำให้การจัดการเวลาลงตัวแล้ว สิ่งต้องเตรียมต่อไป คือ เตรียมใจ ดังที่ อ. อ.อมราพรแนะ  “อยากบอกว่าจริง ๆ ให้เตรียมใจดีกว่าเนอะ อาจารย์คิดว่าคนเราเรียนแบบฉันทะ หมายความว่ามีความพอใจ ยินดีที่จะเรียน ถ้าเรามีใจแบบนี้เรียนอะไรก็เรียนได้ค่ะ”
เมื่อจัดการเวลาลงตัวแล้ว มีใจที่พร้อมจะเรียนรู้ เตรียมถัดไปคือ เตรียมพลัง เพราะจากประสบการณ์การสอนที่ยาวนาน บวกกับการใกล้ชิดกับผู้เรียนมาหลายปีเห็นได้บ่อยครั้งว่านิสิตต้องมีพลังที่อยู่ได้ตลอดการศึกษา ดังที่ อ.สิทธิพรเล่าประสบการร์ว่า “ในช่วงแรกผู้เรียนจะเข้ามาด้วยความสนใจ มี passionในการเรียน แต่พอเรียนไปเรื่อย ๆ ก็จะรู้สึกเหี่ยวเฉาลง ซึ่งนี่คือธรรมชาติของจิตใจมนุษย์ ในฐานะที่เป็นครู เราจะชวนเค้ากลับมาดู ความทุกข์ที่มันอยู่ในใจของเค้า ให้เค้าเข้าใจความทุกข์ของตนเองก่อน และในเมื่อการมาเรียนที่นี่ มันเป็นช่วงเวลาที่นิสิตต้องเดินทางผ่านขวากหนามอะไรบางอย่าง”

          สำหรับใครที่กำลังจะตอบตัวเองว่าจิตวิทยาประยุกต์ มศว ตอบโจทย์ตัวเองได้หรือไม่ อ.สิทธิพรฝากคำถามมาว่า “ถามใจตัวเองก่อนว่า เรามีความสนใจในเรื่องของคนรึเปล่า เรามีความสนใจว่า คนนี้ ๆ มีพฤติกรรมแบบนี้ คิดแบบนี้ รู้สึกแบบนี้ มีสาเหตุมาจากอะไร เราอยากจะไปทำความเข้าใจและรู้จักคน ๆ นี้มากขึ้น ถ้าเราสนใจสิ่งที่คน ๆ หนึ่งเป็นโดยที่ไม่ตั้งต้นว่าฉันจะไปเปลี่ยนแปลงคนให้ได้ ถ้าแค่อยากจะตั้งต้นจากทำความเข้าใจคน มาเลยครับ ที่นี่น่าจะเป็นบ้านที่เหมาะสมกับคุณนะ”

ดูรายละเอียดหลักสูตรเพิ่มเติมได้ที่..... Facebook -หลักสูตรจิตวิทยาประยุกต์ มศว